DUŻE ZMIANY W PRAWIE KARNYM

6 grudnia, 2022

Ustawa czeka na podpis Prezydenta

Dnia 17 listopada 2022 roku na biurko Prezydenta RP trafił – po przejściu całego procesu legislacyjnego – tekst ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, zakładający szereg zmian nie tylko w Kodeksie Karnym, ale m.in. w ustawie Kodeks Postępowania karnego, Kodeks Wykroczeń itd.

KODEKS KARNY – najważniejsze zmiany

  • wprowadzenie kary dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości warunkowego zwolnienia:
    • za czyn popełniony po wcześniejszym prawomocnym skazaniu za przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu, wolności, wolności seksualnej, bezpieczeństwu powszechnemu lub za przestępstwo o charakterze terrorystycznym na dożywotnie pozbawienie wolności albo pozbawienie wolności na co najmniej 20 lat lub,
    • jeżeli charakter i okoliczności czynu oraz postępowanie i charakter sprawcy wskazują, iż jego pozostawanie na wolności spowoduje trwałe niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia, wolności lub wolności seksualnej innych osób.
  • warunkowe przedterminowe zwolnienie skazanych na dożywocie możliwe dopiero po 30 latach wykonywania wyroku (aktualnie 25 lat;
  • wydłużenie okresu próby przy warunkowym zwolnieniu z kary dożywotniego pozbawienia wolności z 10 lat na dożywotni okres próby;
  • przedawnienia karalności zabójstwa – z 30 do 40 lat;
  • sprawca zgwałcenia dziecka będzie podlegać karze od 5 do 30 lat więzienia albo dożywotniemu pozbawieniu wolności (obecnie to od 3 do 15 lat więzienia);
  • kara od 5 do 30 lat więzienia albo dożywocie za zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem (obecnie do 15 lat więzienia);
  • kara od 5 do 30 lat więzienia albo dożywocie za zgwałcenie z następstwem w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (obecnie od 2 do 12 lat);
  • od 8 do 30 lat więzienia lub dożywocie za zgwałcenie z następstwem w postaci śmierci ofiary (obecnie od 2 do 12 lat więzienia);
  • nowe typy kwalifikowane zgwałceń, np. na kobiecie ciężarnej, z posługiwaniem się bronią palną czy z utrwalaniem obrazu i dźwięku tego czynu. Obecnie za te czyny grozi od 2 do 12 lat pozbawienia wolności, a będzie – od 3 do 20 lat więzienia;
  • nowe typy przestępstw za czyny, które w części nie były karalne np.:
    • przyjęcie zlecenia zabójstwa – od 2 do 15 lat więzienia;
    • uchylanie się od naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem – od 3 miesięcy do 5 lat więzienia;
    • nowy typ wymuszenia rozbójniczego, tj. wymuszenia mienia poprzez szantaż – od roku do 10 lat pozbawienia wolności (dziś to zmuszanie zagrożone karą do 3 lat).
  • możliwy przepadek samochodu, gdy nietrzeźwy kierowca będzie miał nie mniej niż 1,5 promila alkoholu we krwi i to niezależnie od tego, czy spowodował wypadek drogowy;
    • jeżeli nie będzie wypadku, lecz prowadzenie w stanie nietrzeźwości – sąd będzie mógł odstąpić od orzeczenia przepadku w szczególnych okolicznościach.
  • przepadek samochodu obligatoryjny:
    • sprawcy wypadku, który miał powyżej 1,5 promila alkoholu we krwi lub;
    • sprawcy wypadku, który miał powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi i popełnił takie przestępstwo po raz kolejny
  • Jeżeli samochód nie jest wyłączną własnością kierowcy, sąd orzeknie przepadek równowartości pojazdu sprzed wypadku.

Ustawa czeka na podpis Prezydenta. Ustawa wejdzie w życie – z wyjątkami – w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.